Italië

Italië

Wat te denken van alle heerlijke dingen die op de tafels van de Italianen verschijnen, de heerlijke verse pasta’s met geweldige sauzen die gemaakt zijn van de lekkerste tomaten ter wereld en de ongelofelijk lekkere risotto’s. De fantastische Bistecca Fiorentina die op een open houtvuur bereid wordt of de overheerlijke truffelgerechten waarvan alleen de geur je al doet likkebaarden.

En dan hebben we het nog niet gehad over de verrukkelijke wijnen en de enorme diversiteit daarvan in dit bijzondere land doordat het zo veel inheemse druivensoorten kent, die ook nog eens op heel weinig andere plaatsen willen groeien dan uitsluitend in Italië. Met zo’n 20 erkende wijnregio’s produceert Italië jaarlijks om en nabij de 50 miljoen hectoliter wijn!

De Sangiovese-druif is zo’n beetje de meest bekende druivensoort van Italië maar ook de Nebbiolo doet een aardige gooi naar die titel.

In de afgelopen eeuw zijn er naast de inheemse druivensoorten ook diverse andere druivensoorten aangeplant en met succes gecultiveerd, denk daarbij aan druivenrassen als Cabernet Sauvignon, Merlot en Syrah.

Typische Italiaanse wijnen zijn meestal snel te herkennen, als je weet waar je op moet letten. Voor rode wijnen kunnen we stellen dat deze te herkennen zijn aan de frisse zuren met tonen van vers rijp fruit met toch vaak een stevige bite. Voor witten wijnen kunnen we doorgaans stellen dat deze vrij droog zijn en daarnaast herkenbaar zijn aan het fijne noten bittertje in de afdronk.  Deze prachtige wijnen zijn doorgaans niet zo zeer om te borrelen maar wel fantastisch bij de maaltijd en dat is precies zoals de Italianen hun wijn graag drinken, in combinatie met overheerlijke gerechten!

Hieronder geven we jullie graag wat meer info over de meest bekende wijngebieden in Italië. Als je meer wil weten of je wil eens wat proeven van de wijnen die wij hieronder noemen, neem dan even contact op. We plannen dan een proeverij van Italiaanse wijnen voor je in.

Wijngebieden

Piemonte

Een mild landklimaat met warme zomers, lange en zachte herfst en koude mistige winters, zorgt er hier voor dat de Nebbiolo, een late rijper, goed tot zijn recht komt. De beste en meest complexe wijnen komen hier uit de Langhe, een regio die rondom Alba (de Europese hoofdstad van de truffel) is gesitueerd. Deze regio is trouwens door de Unesco tot wereld erfgoed bestempeld. Uit eigen ervaring kunnen wij een bezoekje aan de Langhe zeer zeker aanbevelen!

De meest bekende rode wijn uit de Piemonte is toch wel de Barolo, maar daarnaast kennen we uiteraard een paar andere kanjers uit deze streek ook, zoals: Barbareso, Barbera en Nebbiolo d’Alba.  Wijnen met doorgaans niet zo’n heel diepe kleuren maar wel met mooie tannines, waardoor de wijnen doorgaans lang houdbaar zijn en die door de rijping op eikenhouten vaten in structuur wat verzacht worden.

De meest bekende witte wijn uit de Piemonte is uiteraard de Asti Spumante, gemaakt van de witte muskaatdruif (moscato bianco) volgens de charmat (of tank) methode waarbij de tweede gisting wordt gestopt voordat alle suiker is omgezet in alcohol. Hieraan ontleent deze Asti Spumante zijn iets of wat zoetige smaak.  Het zusje van de Asti Spumante is de Moscato d’Asti, die doorgaans wat zoeter is en minder alcohol bevat.

Veneto

Dit wijngebied heeft overall gezien een relatief warm klimaat maar dat wil ook nog al eens sterk fluctueren. Rondom Verona is het over het algemeen relatief koel maar op de vlaktes tussen Verona en Venetië kan het echt heel heet worden terwijl het dichter bij de kust meestal weer een relatief mild klimaat kent.

De meest bekende rode wijn uit de regio Veneto is uiteraard de Bardolino (en de Valpolicella), welke (meestal) gemaakt worden van een druivenblend van corvina, rondinella en molinara. Deze wijnen zijn op het oog helder en licht met aroma’s van Kers en rode bes. Daar staat echter tegenover dat het ‘zusje’ van de Bardolino, de wereldberoemde Amarone en Recioto daarentegen weer, fluweelzacht en intens van kleur, geur en smaak zijn. Gemaakt van dezelfde druiven maar door een ander proces krijg je de enorme verschillen in deze kleur, geur en smaak, en dat terwijl ze van dezelfde druivenblend gemaakt worden. Het geheim zit hem hier in ‘geduld’.

De meest bekende witte wijn uit deze regio is toch wel de Soave maar ook de Prosecco doet een gooi naar deze titel. De Soave wordt gemaakt van de druivenrassen garganega en terbbiano di Soave (verdicchio) welke rondom het stadje Soave groeien. De prosecco die hier geproduceerd wordt, is een mousserende wijn, van de glera druif (vroeger de prosecco druif genoemd) die via de Charmat- of tankmethode aan zijn koolzuur komt.

Franciacorta

Het Italiaanse antwoord op champagne en cava

Emilia-Romagna

In deze regio worden allerlei wijnen van verschillende lokale druivenrassen gemaakt. De meest bekende rode wijn is toch wel de ‘Lambrusco’ gemaakt van de lambruscodruif. Bijna iedereen (die dit de jaren ’80 heeft geproefd) kent het wel, jammer genoeg werd vaak de goedkope uitvoering die middels massaproductie tot stand kwam, geschonken. De periode dat de Lambrusco aan populairiteit won, vanaf begin 80’er jaren, heeft jammer genoeg deze van origine aangename wijn een heel slechte reputatie bezorgt. Tegenwoordig wordt de Lambrusco op een veel kleinere schaal op ambachtelijke wijze geproduceerd en deze zijn toch echt bijzonder aangenaam te noemen.

Toscane

Tja, wie ooit de moeite heeft genomen door de Chianti streek te rijden, heeft wel een mooi proeverijtje voor het grijpen gehad, het is werkelijk waar een schitterende omgeving! In Toscane profiteren de druiven van de kalkhoudende bodems en een niet al te extreem continentaal klimaat met veel wisselingen tussen de dag en nacht temperaturen waardoor de druiven op een gelijkmatige manier kunnen rijpen met prachtige aroma’s tot gevolg.

De meest bekende rode wijn van Toscane is toch wel de Chianti (Classico). Gemaakt van de meest gebruikte druivensoort in de Italië, de sangiovese druif. De ‘Chianti Classico’s’ moeten voor minstens 80% uit sangiovese bestaan om deze benaming op hun etiket te mogen krijgen.

De sangiovese druif krijgt vaak in verschillende regio’s een eigen benaming, zo heet deze druif in de regio Montalcino; brunello , en in Montepulciano heet hij ineens; prugnolo. Soms dus heel verwarrend om de sangiovese te herkennen.

De meest bekende witte wijn van Toscane is, naar mijn persoonlijke idee, de Vin Santo (!) letterlijk ‘heilige wijn’, die in voorbijgegane tijden uitsluitend gedronken werd op ‘heilige aangelegenheden’ zoals een begrafenis, geboorte of op een huwelijks dag. Meestal wordt deze gemaakt van trebbiano toscano en malvasia. Inmiddels wordt deze prachtige wijn meestal als heerlijke fris-zoete dessert wijn gedronken, gecombineerd met enkele heerlijke cantucci (amandelkoekjes).

Umbrië

Umbrië ligt tussen Toscane en Marche. Rondom het Trasimeense meer is het gemiddeld een heel stukje koeler dan bijvoorbeeld in de Chianti maar in het zuiden van deze mooie provincie is het dan wel weer mediterraan warm. De bodem is net als in Toscane heel kalkrijk. De natuur is hier wel behoorlijk wat woester en over het algemeen wat rommeliger dan bijvoorbeeld in Toscane. Dit proef je gek genoeg ook terug in de wijnen. Ze zijn wat stoerder/brutaler dan de wijnen uit bijvoorbeeld Chianti.

De regionale specialiteit voor rode wijn is de sagrantinodruif, deze druif is echt de held van deze mooie streek. De Montefalco Sagrantino is een van Italië’s DOCG’s.

Umbria’s trots is toch wel de witte wijn uit Orvieto, waaronder de Orviëto Classico. De basis van deze mooie wijn is de lokale grechetto druif die meestal gebeld wordt met de trebbiano. Dat ‘Classico’ heeft overigens niets te maken met de wijze waarop de wijn geproduceerd wordt, de wijn mag zich een classico noemen als de wijngaarden liggen in de historische zones van de regio. Meestal zegt het dan ook niet zo veel over de kwaliteit of smaak van de wijn. De geur en smaak van deze wijn is best bijzonder, hij is meestal fris met geurige aroma’s van bijvoorbeeld, bloemen, perzik en soms ook amandel.

Marche

Marche (Marken) ligt tussen Toscane / Umbrië (afgescheiden door de Apenijnen) en de Adriatische zee. De provincie bestaat uit een deel vlak terrein, nabij de kust, maar landinwaarts wordt het een stuk heuvelachtiger. Net als in Toscane en Umbrië zit er hier vrij veel kalk in de bodem, de bekendste druif is de verdicchio die het goed doet op zo’n kalkrijke bodem. Van deze druif wordt onder andere de witte wijn Verdicchio de Castelli di Jesi gemaakt, waarin uiteraard ook het mooie walnoten/amandel bittertje in de afdronk niet ontbreekt.

Als het gaat om de rode wijn dan is een van de meest bekende uit deze streek toch wel de Rosso Conero welke een stevige rode wijn is die van minimaal 85% montepulciano gemaakt wordt meestal aangevuld met sangiovese. Mocht je eens willen gaan kijken waar deze wijn gemaakt wordt, dan ga eens kijken in de heuvels van Monte Conero, vlak bij de havenstad Ancona.

Abruzzo

Abruzzo ligt ten zuiden van Marche en bestaat voor ongeveer 65% uit bergen. Dat merk je ook zeker aan de wijnen aangezien de wijngaarden dus meestal op warme zonnige hellingen richting de zee liggen. De wind van de zee zorgt uiteraard voor verkoeling en de bodem bestaat uit kalkhoudende klei. De druif die hier het beste op gedijt is uiteraard van oudsher de montepulcianodruif die hier het meeste aangeplant is en waarvan de stevige, donkerrode en aromatische rode wijn Montepulciano d’Abruzzo gemaakt wordt.

De meest bekende witte wijn is uiteraard de Trebbiano d’Abruzzo met haar volle, mineralige geur en soepele smaak.

Zuid-Italië

Onder zuid-Italië verstaan wij: Puglia en Sicilia. We pakken ze even samen….de wijn uit Puglia wordt nog altijd voor zo’n 65% geëxporteerd naar andere Europese landen met het doel deze te gebruiken om meer geur en smaak te geven aan de wijnen uit de wat koelere delen van Europa door ze met elkaar te mengen. Er is gelukkig inmiddels wel steeds meer aandacht voor het eigen product en zo worden er toch langzaam aan steeds mooiere kwaliteitswijnen geproduceerd van de immens populaire primitivo en negroamaro druiven die gelukkig heel goed tegen de soms overweldigende hitte kunnen. De meest bekende rode wijn uit Puglia is toch wel de Salice Salentino welke een DOC is van de negroamarowijn uit Salento. De wijn heeft een prachtige donkere paarsrode kleur met schitterende volle smaken en zachte tannines.

Op Sicilië wordt al meer dan 2500 jaar wijn gemaakt. De zoete witte wijn Marsala (gemaakt van de grillo druif) was ooit de meest bekende wijn van dit eiland, maar tegenwoordig worden er hier veel meer prachtige droge wijnen geproduceerd die allen van originele Siciliaanse druivenrassen gemaakt worden. Ook worden hier tegenwoordig veel rode druiven gebruikt voor de wijnbouw. Enkele rode druiven waarvan nu heerlijke wijnen geproduceerd worden zijn o.a. de sangiovese, nero d’Avola, nerello en mascalese.